Fuafuaga tutusa ma tutusa a le aoga a Savio 2023-2025

O le fuafuaga tutusa ma le tutusa o le aoga a Savio ua faamoemoe e avea o se meafaigaluega e lagolago ai le faalauiloaina o le tutusa o alii ma tamaitai ma le tutusa mo tagata uma i gaoioiga uma a le aoga. O le fuafuaga e faʻamautinoa ai o loʻo faʻatinoina galuega faʻatulagaina e faʻaleleia le tutusa ma le tutusa i le aoga a Savio.

1. Le fa'agasologa o fuafuaga tutusa ma le tutusa a le a'oga

O le fuafuaga tutusa ma le tutusa a le Aoga a Savio na saunia i le galulue faatasi ma le aufaigaluega a le aoga, tamaiti aoga ma leoleo o tamaiti aoga i le 2022 ma Ianuari 2023. Mo le fa'agaioiga, na fa'apotopotoina ai se vaega galulue e aofia ai le aufaigaluega a'oga ma tamaiti a'oga, na latou fuafuaina ma fa'atinoina le fa'afanua o le tulaga tutusa ma le tulaga tutusa i le aoga a Savio. O se otootoga na tusia mai le suʻesuʻega, i luga o le faʻavae na oʻo mai ai le aufaigaluega a le aʻoga ma le komiti o le iuni a tamaiti aʻoga ma fuafuaga faʻatino o le fuafuaga faʻatino e faʻaleleia le tutusa ma le tutusa. O le fuataga mulimuli o le fuafuaga e faʻalauiloa le tutusa ma le tutusa i Savio School na filifilia e le palota a tamaiti aoga ma le aufaigaluega ia Ianuari 2023.

2. Fa'afanua tulaga tutusa ma tulaga tutusa

I le tautotogo o le 2022, o talanoaga e uiga i le tutusa ma le tutusa na faʻatulagaina i vasega a le aʻoga a Savio, i 'au a le aufaigaluega ma i le fonotaga a le mafutaga a matua e faʻaaoga ai le auala Erätauko. O le tutusa ma le tutusa sa iloiloina i talanoaga, eg. fesoasoani i fesili nei: Pe tutusa uma tamaiti aoga i le aoga a Savio? E mafai ona avea oe ma oe lava i le aoga ma aafia ai au filifiliga i manatu o isi? Pe lagona le saogalemu o le aoga a Savio? E fa'apei se aoga tutusa? O faʻamatalaga na maua mai i talanoaga. Mai talanoaga i le va o vaega eseese, na iloa ai le saogalemu o le aoga a Savio ma o tagata matutua o loʻo galulue ai e faigofie ona faʻafeiloaʻi. O feeseesea'iga ma fa'alavelave fa'alavelave e tutupu i le a'oga e fa'atautaia e tusa ai ma tulafono o le ta'aloga ua malilie fa'atasi, ma latou fa'aogaina meafaigaluega a le VERSO ma le KIVA polokalame. I le isi itu, o le tuʻua e sili atu ona faigata ona matauina, ma e tusa ai ma tamaiti aʻoga, e iai nisi. I luga o talanoaga, o manatu o isi tamaiti e matua fa'aosofia ai o latou lava manatu, filifiliga, la'ei ma gaioiga. E tele atu talanoaga e uiga i le eseesega na faʻamoemoeina, ina ia faʻamalosia le malamalama o le manatu ma o le a tatou aʻoaʻoina ai ia malamalama atili, mo se faʻataʻitaʻiga, eseesega poʻo manaʻoga lagolago faʻapitoa.

Na toe iloiloina e sui o le au KIVA a le aʻoga iuga o suʻesuʻega taʻitasi KIVA (suʻesuʻega na faia i le tautotogo 2022 mo tamaiti 1-6) ma faʻatalanoaina e le vaega o tamaiti aʻoga i le lotoifale faʻaiʻuga o suʻesuʻega fou o le soifua maloloina a le aʻoga (suʻesuʻega na faia i le tautotogo 2021 mo tamaiti vasega 4) mo le aoga a Savio. O fa'ai'uga o le su'esu'ega a le KIVA na fa'aalia ai e toeitiiti atoa le 10% o tamaiti o le vasega 4 ma le 6 a Savio na o'o i le tu'ua to'atasi i le a'oga. Na o'o ia te ia le fa'afeusuaiga fa'afeusuaiga mai le 4 i le 6 tausaga. 5% o tamaiti aoga i totonu o vasega. E tusa ai ma le suʻesuʻega, o le manatu o le tutusa sa matua faigata lava ona malamalama i ai, ona o le 25% o le au tali e le mafai ona fai mai pe tutusa faiaoga o tamaiti aoga pe tutusa tamaiti aoga i le tasi ma le isi. O fa'ai'uga o le su'esu'ega o le soifua maloloina o a'oga na fa'aalia ai e 50% o tamaiti a'oga na lagona e le mafai ona latou auai i le fa'atulagaina o mea e fai a le a'oga.

Sa faia e tamaiti a'oga o le vasega lua ma le fa se su'esu'ega avanoa o faleaoga a Savio ma le lotoā. E tusa ai ma su’esu’ega a tamaiti a’oga, e iai avanoa i totonu o le a’oga e na’o fa’asitepu e mafai ona o’o i ai, ma o le mea lea e le o avanoa uma o le a’oga e fa’aoga uma ai tamaiti aoga. O le faleaoga tuai e iai le tele, mafiafia ma ma'ai faitoto'a, e faigata ai ona fealua'i, mo se fa'ata'ita'iga, i le nofoa fa'ata'avalevale. O lo'o i ai faitoto'a tetele i fafo i vaega eseese o le a'oga, e faigata ona tatala mo tamaiti laiti ma e le atoatoa le malosi. O le faitoto’a pito i fafo o le tasi a’oga (faitotoa C) na maua e mata’utia ona e faigofie ona ta’e lana tioata. I totonu o falefaiaoga, e taua le matauina o le tamaoaiga o aiga ma vasega o meataulima e le o fuafuaina ina ia mafai ona oʻo atu i ai, mo se faʻataʻitaʻiga, i nofoa faʻataʻavalevale. Na fa'ai'uga e tu'uina atu fa'amatalaga o le su'esu'ega avanoa i le inisinia o le taulaga mo le toe fa'aleleia ma/po'o le toe fa'afouga i le lumana'i.

Sa tilotilo faiaoga ma tamaiti aoga o le vasega 5 ma le vasega 6 i le eseese o meafaitino e faaaoga i le aoga ma le faaaloalo mo le tutusa. O le autu o le suʻega o mea na faʻaaogaina i le suʻesuʻeina o le gagana Finnish, matematika, Igilisi ma lotu, faʻapea foʻi ma le malamalama i le vaaiga i le olaga. E ese'ese vaega to'alaiti na fa'atusa lelei i le faasologa o tusi o lo'o fa'aogaina. Sa i ai ni tagata pa'uuli i totonu o ata tusi, sa i ai le sili atu o tagata pa'uuli. O atunuu eseese, tausaga ma aganuu sa lelei ma amanaia ma le faaaloalo. E leʻi faʻamaonia faʻamatalaga faʻavae i luga o ata ma tusitusiga. O le eseesega o tagata na matua'i fa'atauaina i mea su'esu'e e ta'ua o le Aatos mo fa'amatalaga o vaaiga i le olaga. I isi mea e a'oa'o ai, sa mana'omia le tele o le va'aia mo, mo se fa'ata'ita'iga, o tama'ita'i tama'ita'i ma e le atoatoa le malosi.

3. Fuafuaga e fa'alauiloa ai le tutusa ma le tutusa

O se aotelega na tuufaatasia mai mea na aoina mai le faafanua o le tutusa ma le tutusa i le aoga a Savio, i luga o le faavae o faiaoga o le aʻoga, le vaega o le soifua manuia o tamaiti aʻoga ma le komiti o le iuni a tamaiti aʻoga na o mai ma ni talosaga mo faiga e faʻaleleia ai le tulaga tutusa ma tulaga tutusa o le aoga. O le aotelega na talanoaina ma le aufaigaluega i le faaaogaina o fesili fesoasoani nei: O a ni papupuni tele i le tulaga tutusa i totonu o le tatou faalapotopotoga faaleaoaoga? O a tulaga fa'afitauli masani? E mafai faapefea ona tatou siitia le tulaga tutusa? E i ai ni fa'aituau, fa'ailoga tagata, fa'alavelave? O a ni faiga e mafai ona fai e foia ai faafitauli? Na iloiloina sa'o e le Komiti Fa'afoe o le Iuni a tamaiti a'oga faiga e fa'ateleina ai le poto masani o le fa'aaofia i totonu o le a'oga.

O fuafuaga fa'atino na faia e fa'atatau i le aotelega sa fa'avasegaina fa'atasi ma fa'aulutala/autu na faia mo vaega.

Fautuaga mo faiga:

  1. Fa'ateleina avanoa mo a'afiaga a tamaiti a'oga i totonu o le a'oga
    Fuafuaga fa'apitoa o fa'atinoga o fonotaga a vasega.
    e. Palota i mataupu e faia fa'atasi i le vasega e ala ile palota tapuni pepa (e mafai ona fa'alogoina le leo o tagata uma).
    i. O tamaiti aoga uma o le a auai i nisi o galuega a le aʻoga (mo se faʻataʻitaʻiga, iuni a tamaiti aʻoga, eco-agents, faʻatulagaina faleaiga, ma isi).
  1. Puipuia o le tuuatoatasi
    Aso fa'avasegaina o vasega i tausaga ta'itasi ia Aokuso ma Ianuari.
    Se nofoa uo mo lesona vaeluaga.
    i. Fausia faiga Kaverivälkkä mo le a'oga atoa.
    o. Ta'aloga ta'aloga faifaipea.
    u. Aso fa'ale a'oga atoa (i vaega fa'afefiloi).
    f. Felagolagomai lagolago faifaipea.
  1. Fa'alauiloa le soifua manuia o tamaiti a'oga e ala i le fausia o fausaga mo galuega puipuia
    a. KIVA lesona i vasega 1 ma le 4.
    I vasega 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, o lesona o le Finagalo Lelei.
    i. Unite a'oa'oga multidisciplinary e fa'atatau i le soifua manuia i le galulue fa'atasi ma tagata faigaluega uelefea a tamaiti a'oga i le semesa o le tautoulu o le vasega muamua ma le fa.
  1. Si'itia le tulaga tutusa ma le tutusa
    Fa'ateleina le talanoaga e fa'alauiloa ai.
    e. Fa'aaogaina a'oa'oga malosi.
    i. Fa'aoga fa'apitoa, mata'ituina ma iloiloga o meafaitino Kiva ma mea taua.
    o. Fa'aofia le taua o le tutusa i tulafono a vasega ma lona mata'ituina.
  1. Fa'amalosia gaioiga fa'atasi a 'au-vasega tausaga
    Siva ma le 'au atoa.
    Itula masani totogi mo pepa fa'afaiaoga uma (a itiiti ifo ma le tasi i le vaiaso).

O fuafuaga ua fuafuaina na tu'ufa'atasia i se su'esu'ega mo tamaiti a'oga ma le aufaigaluega a le a'oga ia Ianuari 2023. I le su'esu'ega, mo autu ta'itasi e lima, e lua faiga fa'atino e fa'atino i totonu o le a'oga e una'ia le tulaga tutusa ma le tutusa na faia, lea na faia uma ai tamaiti a'oga ma e mafai e tagata faigaluega ona filifili se tolu latou te manatu o le a sili ona faateleina ai le tutusa o le aoga a Savi ma le tutusa. O le autu mulimuli na filifilia e ala i le palota a le fanau aoga ma le aufaigaluega, ina ia filifilia ai le autu e tele palota e avea ma sini autu o le atinae o le aoga.

Fautuaga a tamaiti aoga mo faiga i le fuafuaga:

o'o mai i'uga

Fautuaga a le aufaigaluega mo faiga i le fuafuaga:

o'o mai i'uga

E tusa ai ma tali o su'esu'ega, o fua ta'itasi sa fa'atatau i le pasene o tagata tali mai na filifilia le fua e avea ma se tasi o fua e tolu e sili ona taua. Ina ua mae'a, sa tu'ufa'atasia pasene na maua i fua e lua e fai ma sui o le autu lava e tasi ma filifilia le autu e sili ona tele palota e fai ma fua fa'atatau e una'ia le tutusa ma le tutusa i totonu o le a'oga.

E tusa ai ma le su'esu'ega, na palota tamaiti a'oga ma le aufaigaluega mo le fa'amoemoe o le atina'e a le a'oga ina ia fa'alautele le silafia o le tutusa ma le tutusa. Ina ia faʻalauteleina le faʻalauiloaina, e faʻatino e le aʻoga faiga nei:

O lesona KIVA e tusa ai ma le polokalame a le KIVA e faia mo tamaiti a'oga o le vasega muamua ma le fa.
I isi vasega o tausaga, matou te fa'aoga masani (a itiiti ifo ma le fa'atasi i le masina) le Yhteipelei po'o le Hyvää meinää ääää meafaitino.
i. O a'oa'oga malosi e fa'aaogaina i vasega uma a'oga.
o. Faatasi ai ma tamaiti aoga ma le aufaigaluega o le tausaga, o se tulafono e faʻamalosia le tutusa i totonu o le vasega ua fuafuaina mo tulafono a le vasega.

4. Mata'ituina ma iloiloga o le fa'atinoga o fuafuaga a le fuafuaga

O le faatinoga o le fuafuaga e iloiloina i tausaga taitasi. O le fa'atinoga o le fuafuaga o lo'o mata'ituina e le su'esu'ega a le KIVA fa'apitoa a le a'oga e faia i tausaga ta'itasi i le tautotogo mo tamaiti uma ma le aufaigaluega, ma le su'esu'ega o le soifua maloloina o a'oga e faia i tausaga ta'itasi mo tamaiti a'oga o le vasega fa. O tali ole su'esu'ega a le KIVA ile fesili "E tutusa le faiga a faiaoga i tagata uma?", "E tutusa le faiga o tamaiti a'oga?" ma mo tamaiti o le vasega muamua ma le fa, o le fesili "Ua faia lesona KIVA i le vasega?" o lo'o i lalo o le su'esu'ega. E le gata i lea, o le faʻatinoga o faiga filifilia e iloiloina i tausaga taʻitasi i le tautotogo e fesoʻotaʻi ma le iloiloga o le fuafuaga o le tausaga aʻoga.

O faiga a le fuafuaga e siitia ai le silafia o fanau aoga ma le aufaigaluega e toe faafou i tautoulu uma e fesootai ma le faia o fuafuaga mo le tausaga aoga, ina ia fetaui ma le manaoga o loo iai nei ma ia faatulagaina lelei. O le fuafuaga atoa o le a faʻafouina i le 2026, pe a faʻatulagaina se faʻamoemoega fou o le atinaʻe ma faiga e faʻaleleia ai le tutusa ma le tutusa i le aoga a Savio.